Cham Blogs
Uncategorized
Nghin cứu bộ sưu tập của nh sưu tập Hồ Tấn Phan cho thấy những tn hiệu về một cơ tầng văn ha Champa sớm tại Huế.
Thừa Thin-Huế l㪠 vng đất cực bắc của vương quốc Chăm Pa trong lịch sử. Tuy nhin, diện mạo văn h骳a Chăm Pa ở Thừa Thin-Huế đến nay chủ yếu dựa trn khối tư liệu về di tꪭch đền thp, kiến trc, thẠnh lũy, điu khắc đ, văn bia. “Những nghiꡪn cứu về đồ gốm Chăm Pa tại Thừa Thin-Huế vẫn giậm chn tại chỗ kể từ sau cuộc khai quật thꢠnh cổ Ha Chu. Tuy nhi㢪n, ngay cả ở thnh Ha Chೢu, cũng chỉ pht hiện được đồ gốm Chăm Pa giai đoạn thế kỷ 9 – 10”, thạc sĩ Nguyễn Anh Thư, Viện Khảo cổ, cho biết.
Những hiện vật văn hᠳa Chăm sớm trong sưu tập của ng Hồ Tấn Phan- Ảnh: Thạc Sĩ Nguyễn Anh Thư cung cấp
Trong hội nghị thng b䴡o khảo cổ học năm 2009 đ c một b㳠i viết về pht hiện một chiếc bnh hᬬnh trứng trong sưu tập Hồ Tấn Phan (TP.Huế). Năm 2011, chị Thư c cơ may được tiếp cận với hai chiếc bnh h㬬nh trứng cn lại của bộ sưu tập Hồ Tấn Phan. Đy cũng l⢠ vấn đề chị thng bo trong hội nghị khảo cổ học năm nay. “Cả hai chiếc đều l䡠 những bnh hnh trứng điển h쬬nh, tương tự loại hnh đ t죬m thấy tại Tr Kiệu v G࠲ Cấm”.
Chiếc thứ nhất cn kh nguy⡪n vẹn, cao 32,5 cm, đường knh miệng 9,5 cm, dy trung bnh 1 cm, cổ cao 4 cm, gờ miệng hơi loe, mp miệng đi chỗ bị sứt. Gốm hơi th鴴, mu đỏ nhạt, bề mặt cn thấy rವ nhiều sạn sỏi nhỏ mu đỏ. Xương gốm chắc, độ nung vừa phải. Thn bࢬnh được trang tr văn đập th, rnh đập rộng 0,5 cm. Bnh c d쳡ng thun trn về phần đ䲡y giống hnh trứng. Bnh được l쬠m bằng kỹ thuật dải cuộn, bn trong bnh cꬲn để lại rất r vết lồi lm do b嵠n đập – hn k để lại sau qu⪡ trnh tu sửa dng.
Chiếc thứ hai đ졣 bị mất phần miệng, chỉ cn lại phần thn ph⢬nh rộng ở pha trn v thun dần về pha đ䭡y, đy nhọn, tương tự những chiếc bnh hᬬnh trứng pht hiện được ở Tr Kiệu. Bᠬnh cao cn lại 23,5 cm, dy trung b⠬nh 1,4 – 1,6 cm. Gốm th, mu đỏ nhạt, xương gốm cứng chắc, bao gồm s䠩t v lượng lớn ct, sạn sỏi nhỏ. Thࡢn bnh được trang tr hoa văn đập th쭴, rnh đập rộng 0,5 – 0,7 cm. Trn th㪢n c một vết thủng lớn v c㠲n nhiều vết chy đen do lửa. Phần vai bnh nơi giᬡp với cổ được trang tr một đường chỉ chm.
Nh nghin cứu ny cho biết theo ꠴ng Hồ Tấn Phan, cả ba chiếc bnh hnh trứng trong sưu tập của 쬴ng đều được vớt từ sng Hương ln. Ph䪭a trong lng chiếc bnh thứ nhất (được ph⬡t hiện năm 2009) cn vết ru b⪡m đen, c lẽ do bị ngm nước l㢢u ngy. Cả ba chiếc đều c h೬nh dng v chất liệu cũng như kỹ thuật chế tᠡc tương tự như những chiếc bnh hnh trứng đ쬣 pht hiện trước đy tại Quảng Nam, Đᢠ Nẵng, Quảng Ngi. “Chng c㺳 nin đại kh sớm, vꡠo khoảng thế kỷ 1-2”, nh nghin cứu cho biết.
Cơ tầng văn hળa Chăm sớm
Nhưng sưu tập của ng Hồ Tấn Phan khng chỉ c䴳 những chiếc bnh hnh trứng qu쬽 gi. Trong số hơn 10.000 hiện vật gốm cc loại trong sưu tập nᡠy, nhm nghin cứu của thạc sĩ Anh Thư c㪲n được tiếp cận với những hiện vật gốm Chăm Pa khc. Chng tương tự những hiện vật điển hẬnh cho lớp văn ha dưới cng của Tr㹠 Kiệu v lớp Chăm Pa sớm của di chỉ G Cấm (Quảng Nam), niಪn đại từ thế kỷ 1-2 đến thế kỷ 3-4.
Ngoi ra, nghin cứu cũng cho thấy trong sưu tập cલn c những loại hnh gốm kh㬡c c hnh dạng, chất liệu, kỹ thuật chế t㬡c v xử l bề mặt vའ độ nung tương tự những đồ gốm tm thấy trong cc lớp văn h졳a Chăm sớm ở Quảng Nam, Quảng Ngi, Ph Y㺪n. Đ l những đồ gia dụng như nồi, v㠲, bnh, hũ, lọ, đĩa, bt ch졢n cao, bt, cốc. Cũng c gốm trang tr᳭ kiến trc như trụ gốm, gốm nghi lễ. C cả dụng cụ sản xuất như ống thổi kim loại. Những hiện vật n고y c thể c ni㳪n đại tương đương với lớp dưới Tr Kiệu, từ thế kỷ 1 đến thế kỷ 4, 5.
Khu vực Thừa Thin-Huế cho đến nay chưa phડt hiện được di chỉ cư tr Chăm sớm. Tuy nhin, việc phꪡt hiện 3 chiếc bnh hnh trứng c쬹ng hng chục đồ gốm khc cࡳ nin đại từ thế kỷ 1, 2 đến thế kỷ 4, 5 trong sưu tập Hồ Tấn Phan lại chỉ bo điều ngược lại. Chng cho thấy những tn hiệu đầu tin về một cơ tầng văn ha Chăm Pa sớm tại khu vực Thừa Thin-Huế vo những thế kỷ đầu C꠴ng nguyn.
C thể tin v고o điều ny v sự cଳ mặt của những hiện vật trn cho thấy đồ gốm Chăm Pa trong sưu tập Hồ Tấn Phan khng phải l괠 những hiện vật đơn lẻ v được sưu tầm từ nơi khc đến. Theo thạc sĩ Anh Thư, đa phần hiện vật được sưu tập từ lࡲng sng Hương, trong một khng gian kh䴴ng rộng lắm. Do vậy nhiều hiện vật ở đy mang đặc trưng khu vực r rⵠng. Nhờ thế, phần no chng gi຺p nh nghin cứu hબnh dung lại bối cảnh lịch sử – văn ha của mảnh đất ny trong khoảng thời gian k㠩o di từ thời tiền – sơ sử đến hiện đại.
Trong điều kiện hiện nay, nguồn cung từ sng Hương đണ cạn kiệt, nhiều hiện vật vớt từ lng sng Hương vⴠ từ một số nơi khc ở Huế đ bị phᣢn tn khắp nơi, thậm ch cả ở nước ngo᭠i. Do vậy, những cổ vật của sưu tập Hồ Tấn Phan cng trở nn quઽ gi, thậm ch bảo lưu được nhiều loại h᭬nh hiện vật độc đo m chưa từng được tᠬm thấy qua khai quật khảo cổ học.
Nhận xt sơ bộ, nhm nghi鳪n cứu cho rằng bộ sưu tập gốm Chăm Pa của ng Hồ Tấn Phan rất phong ph về số lượng, đa dạng về loại h京nh hiện vật. Sưu tập c nhiều nt tương đồng về loại h㩬nh hiện vật cũng như khung nin đại của hiện vật tương tự bộ sưu tập gốm Tr Kiệu của cha An-t꠴n (linh mục Nguyễn Trường Thăng tại nh thờ Tr Kiệu, Quảng Nam).
“C࠳ nhiều khả năng lưu vực sng Hương c những di t䳭ch Chăm sớm kiểu Tr Kiệu – G Cấm, lಠ một trong những trung tm chnh trị – kinh tế – văn h⭳a phn bố ở lưu vực sng như cⴡc trường hợp sng Thu Bồn, Tr Kh䠺c, Đ Rằng”, thạc sĩ Nguyễn Anh Thư, Viện Khảo cổ, nhận định.
Trinh Nguyễn
Theo Bo Thanhnien.com.vn
0 Rating
39 views
1 like
0 Comments
Read more
Uncategorized
Nghin cứu bộ sưu tập của nh sưu tập Hồ Tấn Phan cho thấy những tn hiệu về một cơ tầng văn ha Champa sớm tại Huế.
Thừa Thin-Huế l㪠 vng đất cực bắc của vương quốc Chăm Pa trong lịch sử. Tuy nhin, diện mạo văn h骳a Chăm Pa ở Thừa Thin-Huế đến nay chủ yếu dựa trn khối tư liệu về di tꪭch đền thp, kiến trc, thẠnh lũy, điu khắc đ, văn bia. “Những nghiꡪn cứu về đồ gốm Chăm Pa tại Thừa Thin-Huế vẫn giậm chn tại chỗ kể từ sau cuộc khai quật thꢠnh cổ Ha Chu. Tuy nhi㢪n, ngay cả ở thnh Ha Chೢu, cũng chỉ pht hiện được đồ gốm Chăm Pa giai đoạn thế kỷ 9 – 10”, thạc sĩ Nguyễn Anh Thư, Viện Khảo cổ, cho biết.
Những hiện vật văn hᠳa Chăm sớm trong sưu tập của ng Hồ Tấn Phan- Ảnh: Thạc Sĩ Nguyễn Anh Thư cung cấp
Trong hội nghị thng b䴡o khảo cổ học năm 2009 đ c một b㳠i viết về pht hiện một chiếc bnh hᬬnh trứng trong sưu tập Hồ Tấn Phan (TP.Huế). Năm 2011, chị Thư c cơ may được tiếp cận với hai chiếc bnh h㬬nh trứng cn lại của bộ sưu tập Hồ Tấn Phan. Đy cũng l⢠ vấn đề chị thng bo trong hội nghị khảo cổ học năm nay. “Cả hai chiếc đều l䡠 những bnh hnh trứng điển h쬬nh, tương tự loại hnh đ t죬m thấy tại Tr Kiệu v G࠲ Cấm”.
Chiếc thứ nhất cn kh nguy⡪n vẹn, cao 32,5 cm, đường knh miệng 9,5 cm, dy trung bnh 1 cm, cổ cao 4 cm, gờ miệng hơi loe, mp miệng đi chỗ bị sứt. Gốm hơi th鴴, mu đỏ nhạt, bề mặt cn thấy rವ nhiều sạn sỏi nhỏ mu đỏ. Xương gốm chắc, độ nung vừa phải. Thn bࢬnh được trang tr văn đập th, rnh đập rộng 0,5 cm. Bnh c d쳡ng thun trn về phần đ䲡y giống hnh trứng. Bnh được l쬠m bằng kỹ thuật dải cuộn, bn trong bnh cꬲn để lại rất r vết lồi lm do b嵠n đập – hn k để lại sau qu⪡ trnh tu sửa dng.
Chiếc thứ hai đ졣 bị mất phần miệng, chỉ cn lại phần thn ph⢬nh rộng ở pha trn v thun dần về pha đ䭡y, đy nhọn, tương tự những chiếc bnh hᬬnh trứng pht hiện được ở Tr Kiệu. Bᠬnh cao cn lại 23,5 cm, dy trung b⠬nh 1,4 – 1,6 cm. Gốm th, mu đỏ nhạt, xương gốm cứng chắc, bao gồm s䠩t v lượng lớn ct, sạn sỏi nhỏ. Thࡢn bnh được trang tr hoa văn đập th쭴, rnh đập rộng 0,5 – 0,7 cm. Trn th㪢n c một vết thủng lớn v c㠲n nhiều vết chy đen do lửa. Phần vai bnh nơi giᬡp với cổ được trang tr một đường chỉ chm.
Nh nghin cứu ny cho biết theo ꠴ng Hồ Tấn Phan, cả ba chiếc bnh hnh trứng trong sưu tập của 쬴ng đều được vớt từ sng Hương ln. Ph䪭a trong lng chiếc bnh thứ nhất (được ph⬡t hiện năm 2009) cn vết ru b⪡m đen, c lẽ do bị ngm nước l㢢u ngy. Cả ba chiếc đều c h೬nh dng v chất liệu cũng như kỹ thuật chế tᠡc tương tự như những chiếc bnh hnh trứng đ쬣 pht hiện trước đy tại Quảng Nam, Đᢠ Nẵng, Quảng Ngi. “Chng c㺳 nin đại kh sớm, vꡠo khoảng thế kỷ 1-2”, nh nghin cứu cho biết.
Cơ tầng văn hળa Chăm sớm
Nhưng sưu tập của ng Hồ Tấn Phan khng chỉ c䴳 những chiếc bnh hnh trứng qu쬽 gi. Trong số hơn 10.000 hiện vật gốm cc loại trong sưu tập nᡠy, nhm nghin cứu của thạc sĩ Anh Thư c㪲n được tiếp cận với những hiện vật gốm Chăm Pa khc. Chng tương tự những hiện vật điển hẬnh cho lớp văn ha dưới cng của Tr㹠 Kiệu v lớp Chăm Pa sớm của di chỉ G Cấm (Quảng Nam), niಪn đại từ thế kỷ 1-2 đến thế kỷ 3-4.
Ngoi ra, nghin cứu cũng cho thấy trong sưu tập cલn c những loại hnh gốm kh㬡c c hnh dạng, chất liệu, kỹ thuật chế t㬡c v xử l bề mặt vའ độ nung tương tự những đồ gốm tm thấy trong cc lớp văn h졳a Chăm sớm ở Quảng Nam, Quảng Ngi, Ph Y㺪n. Đ l những đồ gia dụng như nồi, v㠲, bnh, hũ, lọ, đĩa, bt ch졢n cao, bt, cốc. Cũng c gốm trang tr᳭ kiến trc như trụ gốm, gốm nghi lễ. C cả dụng cụ sản xuất như ống thổi kim loại. Những hiện vật n고y c thể c ni㳪n đại tương đương với lớp dưới Tr Kiệu, từ thế kỷ 1 đến thế kỷ 4, 5.
Khu vực Thừa Thin-Huế cho đến nay chưa phડt hiện được di chỉ cư tr Chăm sớm. Tuy nhin, việc phꪡt hiện 3 chiếc bnh hnh trứng c쬹ng hng chục đồ gốm khc cࡳ nin đại từ thế kỷ 1, 2 đến thế kỷ 4, 5 trong sưu tập Hồ Tấn Phan lại chỉ bo điều ngược lại. Chng cho thấy những tn hiệu đầu tin về một cơ tầng văn ha Chăm Pa sớm tại khu vực Thừa Thin-Huế vo những thế kỷ đầu C꠴ng nguyn.
C thể tin v고o điều ny v sự cଳ mặt của những hiện vật trn cho thấy đồ gốm Chăm Pa trong sưu tập Hồ Tấn Phan khng phải l괠 những hiện vật đơn lẻ v được sưu tầm từ nơi khc đến. Theo thạc sĩ Anh Thư, đa phần hiện vật được sưu tập từ lࡲng sng Hương, trong một khng gian kh䴴ng rộng lắm. Do vậy nhiều hiện vật ở đy mang đặc trưng khu vực r rⵠng. Nhờ thế, phần no chng gi຺p nh nghin cứu hબnh dung lại bối cảnh lịch sử – văn ha của mảnh đất ny trong khoảng thời gian k㠩o di từ thời tiền – sơ sử đến hiện đại.
Trong điều kiện hiện nay, nguồn cung từ sng Hương đണ cạn kiệt, nhiều hiện vật vớt từ lng sng Hương vⴠ từ một số nơi khc ở Huế đ bị phᣢn tn khắp nơi, thậm ch cả ở nước ngo᭠i. Do vậy, những cổ vật của sưu tập Hồ Tấn Phan cng trở nn quઽ gi, thậm ch bảo lưu được nhiều loại h᭬nh hiện vật độc đo m chưa từng được tᠬm thấy qua khai quật khảo cổ học.
Nhận xt sơ bộ, nhm nghi鳪n cứu cho rằng bộ sưu tập gốm Chăm Pa của ng Hồ Tấn Phan rất phong ph về số lượng, đa dạng về loại h京nh hiện vật. Sưu tập c nhiều nt tương đồng về loại h㩬nh hiện vật cũng như khung nin đại của hiện vật tương tự bộ sưu tập gốm Tr Kiệu của cha An-t꠴n (linh mục Nguyễn Trường Thăng tại nh thờ Tr Kiệu, Quảng Nam).
“C࠳ nhiều khả năng lưu vực sng Hương c những di t䳭ch Chăm sớm kiểu Tr Kiệu – G Cấm, lಠ một trong những trung tm chnh trị – kinh tế – văn h⭳a phn bố ở lưu vực sng như cⴡc trường hợp sng Thu Bồn, Tr Kh䠺c, Đ Rằng”, thạc sĩ Nguyễn Anh Thư, Viện Khảo cổ, nhận định.
Trinh Nguyễn
Theo Bo Thanhnien.com.vn
0 Rating
39 views
1 like
0 Comments
Read more
Uncategorized
Nghin cứu bộ sưu tập của nh sưu tập Hồ Tấn Phan cho thấy những tn hiệu về một cơ tầng văn ha Champa sớm tại Huế.
Thừa Thin-Huế l㪠 vng đất cực bắc của vương quốc Chăm Pa trong lịch sử. Tuy nhin, diện mạo văn h骳a Chăm Pa ở Thừa Thin-Huế đến nay chủ yếu dựa trn khối tư liệu về di tꪭch đền thp, kiến trc, thẠnh lũy, điu khắc đ, văn bia. “Những nghiꡪn cứu về đồ gốm Chăm Pa tại Thừa Thin-Huế vẫn giậm chn tại chỗ kể từ sau cuộc khai quật thꢠnh cổ Ha Chu. Tuy nhi㢪n, ngay cả ở thnh Ha Chೢu, cũng chỉ pht hiện được đồ gốm Chăm Pa giai đoạn thế kỷ 9 – 10”, thạc sĩ Nguyễn Anh Thư, Viện Khảo cổ, cho biết.
Những hiện vật văn hᠳa Chăm sớm trong sưu tập của ng Hồ Tấn Phan- Ảnh: Thạc Sĩ Nguyễn Anh Thư cung cấp
Trong hội nghị thng b䴡o khảo cổ học năm 2009 đ c một b㳠i viết về pht hiện một chiếc bnh hᬬnh trứng trong sưu tập Hồ Tấn Phan (TP.Huế). Năm 2011, chị Thư c cơ may được tiếp cận với hai chiếc bnh h㬬nh trứng cn lại của bộ sưu tập Hồ Tấn Phan. Đy cũng l⢠ vấn đề chị thng bo trong hội nghị khảo cổ học năm nay. “Cả hai chiếc đều l䡠 những bnh hnh trứng điển h쬬nh, tương tự loại hnh đ t죬m thấy tại Tr Kiệu v G࠲ Cấm”.
Chiếc thứ nhất cn kh nguy⡪n vẹn, cao 32,5 cm, đường knh miệng 9,5 cm, dy trung bnh 1 cm, cổ cao 4 cm, gờ miệng hơi loe, mp miệng đi chỗ bị sứt. Gốm hơi th鴴, mu đỏ nhạt, bề mặt cn thấy rವ nhiều sạn sỏi nhỏ mu đỏ. Xương gốm chắc, độ nung vừa phải. Thn bࢬnh được trang tr văn đập th, rnh đập rộng 0,5 cm. Bnh c d쳡ng thun trn về phần đ䲡y giống hnh trứng. Bnh được l쬠m bằng kỹ thuật dải cuộn, bn trong bnh cꬲn để lại rất r vết lồi lm do b嵠n đập – hn k để lại sau qu⪡ trnh tu sửa dng.
Chiếc thứ hai đ졣 bị mất phần miệng, chỉ cn lại phần thn ph⢬nh rộng ở pha trn v thun dần về pha đ䭡y, đy nhọn, tương tự những chiếc bnh hᬬnh trứng pht hiện được ở Tr Kiệu. Bᠬnh cao cn lại 23,5 cm, dy trung b⠬nh 1,4 – 1,6 cm. Gốm th, mu đỏ nhạt, xương gốm cứng chắc, bao gồm s䠩t v lượng lớn ct, sạn sỏi nhỏ. Thࡢn bnh được trang tr hoa văn đập th쭴, rnh đập rộng 0,5 – 0,7 cm. Trn th㪢n c một vết thủng lớn v c㠲n nhiều vết chy đen do lửa. Phần vai bnh nơi giᬡp với cổ được trang tr một đường chỉ chm.
Nh nghin cứu ny cho biết theo ꠴ng Hồ Tấn Phan, cả ba chiếc bnh hnh trứng trong sưu tập của 쬴ng đều được vớt từ sng Hương ln. Ph䪭a trong lng chiếc bnh thứ nhất (được ph⬡t hiện năm 2009) cn vết ru b⪡m đen, c lẽ do bị ngm nước l㢢u ngy. Cả ba chiếc đều c h೬nh dng v chất liệu cũng như kỹ thuật chế tᠡc tương tự như những chiếc bnh hnh trứng đ쬣 pht hiện trước đy tại Quảng Nam, Đᢠ Nẵng, Quảng Ngi. “Chng c㺳 nin đại kh sớm, vꡠo khoảng thế kỷ 1-2”, nh nghin cứu cho biết.
Cơ tầng văn hળa Chăm sớm
Nhưng sưu tập của ng Hồ Tấn Phan khng chỉ c䴳 những chiếc bnh hnh trứng qu쬽 gi. Trong số hơn 10.000 hiện vật gốm cc loại trong sưu tập nᡠy, nhm nghin cứu của thạc sĩ Anh Thư c㪲n được tiếp cận với những hiện vật gốm Chăm Pa khc. Chng tương tự những hiện vật điển hẬnh cho lớp văn ha dưới cng của Tr㹠 Kiệu v lớp Chăm Pa sớm của di chỉ G Cấm (Quảng Nam), niಪn đại từ thế kỷ 1-2 đến thế kỷ 3-4.
Ngoi ra, nghin cứu cũng cho thấy trong sưu tập cલn c những loại hnh gốm kh㬡c c hnh dạng, chất liệu, kỹ thuật chế t㬡c v xử l bề mặt vའ độ nung tương tự những đồ gốm tm thấy trong cc lớp văn h졳a Chăm sớm ở Quảng Nam, Quảng Ngi, Ph Y㺪n. Đ l những đồ gia dụng như nồi, v㠲, bnh, hũ, lọ, đĩa, bt ch졢n cao, bt, cốc. Cũng c gốm trang tr᳭ kiến trc như trụ gốm, gốm nghi lễ. C cả dụng cụ sản xuất như ống thổi kim loại. Những hiện vật n고y c thể c ni㳪n đại tương đương với lớp dưới Tr Kiệu, từ thế kỷ 1 đến thế kỷ 4, 5.
Khu vực Thừa Thin-Huế cho đến nay chưa phડt hiện được di chỉ cư tr Chăm sớm. Tuy nhin, việc phꪡt hiện 3 chiếc bnh hnh trứng c쬹ng hng chục đồ gốm khc cࡳ nin đại từ thế kỷ 1, 2 đến thế kỷ 4, 5 trong sưu tập Hồ Tấn Phan lại chỉ bo điều ngược lại. Chng cho thấy những tn hiệu đầu tin về một cơ tầng văn ha Chăm Pa sớm tại khu vực Thừa Thin-Huế vo những thế kỷ đầu C꠴ng nguyn.
C thể tin v고o điều ny v sự cଳ mặt của những hiện vật trn cho thấy đồ gốm Chăm Pa trong sưu tập Hồ Tấn Phan khng phải l괠 những hiện vật đơn lẻ v được sưu tầm từ nơi khc đến. Theo thạc sĩ Anh Thư, đa phần hiện vật được sưu tập từ lࡲng sng Hương, trong một khng gian kh䴴ng rộng lắm. Do vậy nhiều hiện vật ở đy mang đặc trưng khu vực r rⵠng. Nhờ thế, phần no chng gi຺p nh nghin cứu hબnh dung lại bối cảnh lịch sử – văn ha của mảnh đất ny trong khoảng thời gian k㠩o di từ thời tiền – sơ sử đến hiện đại.
Trong điều kiện hiện nay, nguồn cung từ sng Hương đണ cạn kiệt, nhiều hiện vật vớt từ lng sng Hương vⴠ từ một số nơi khc ở Huế đ bị phᣢn tn khắp nơi, thậm ch cả ở nước ngo᭠i. Do vậy, những cổ vật của sưu tập Hồ Tấn Phan cng trở nn quઽ gi, thậm ch bảo lưu được nhiều loại h᭬nh hiện vật độc đo m chưa từng được tᠬm thấy qua khai quật khảo cổ học.
Nhận xt sơ bộ, nhm nghi鳪n cứu cho rằng bộ sưu tập gốm Chăm Pa của ng Hồ Tấn Phan rất phong ph về số lượng, đa dạng về loại h京nh hiện vật. Sưu tập c nhiều nt tương đồng về loại h㩬nh hiện vật cũng như khung nin đại của hiện vật tương tự bộ sưu tập gốm Tr Kiệu của cha An-t꠴n (linh mục Nguyễn Trường Thăng tại nh thờ Tr Kiệu, Quảng Nam).
“C࠳ nhiều khả năng lưu vực sng Hương c những di t䳭ch Chăm sớm kiểu Tr Kiệu – G Cấm, lಠ một trong những trung tm chnh trị – kinh tế – văn h⭳a phn bố ở lưu vực sng như cⴡc trường hợp sng Thu Bồn, Tr Kh䠺c, Đ Rằng”, thạc sĩ Nguyễn Anh Thư, Viện Khảo cổ, nhận định.
Trinh Nguyễn
Theo Bo Thanhnien.com.vn
0 Rating
39 views
1 like
0 Comments
Read more
Uncategorized
Nghin cứu bộ sưu tập của nh sưu tập Hồ Tấn Phan cho thấy những tn hiệu về một cơ tầng văn ha Champa sớm tại Huế.
Thừa Thin-Huế l㪠 vng đất cực bắc của vương quốc Chăm Pa trong lịch sử. Tuy nhin, diện mạo văn h骳a Chăm Pa ở Thừa Thin-Huế đến nay chủ yếu dựa trn khối tư liệu về di tꪭch đền thp, kiến trc, thẠnh lũy, điu khắc đ, văn bia. “Những nghiꡪn cứu về đồ gốm Chăm Pa tại Thừa Thin-Huế vẫn giậm chn tại chỗ kể từ sau cuộc khai quật thꢠnh cổ Ha Chu. Tuy nhi㢪n, ngay cả ở thnh Ha Chೢu, cũng chỉ pht hiện được đồ gốm Chăm Pa giai đoạn thế kỷ 9 – 10”, thạc sĩ Nguyễn Anh Thư, Viện Khảo cổ, cho biết.
Những hiện vật văn hᠳa Chăm sớm trong sưu tập của ng Hồ Tấn Phan- Ảnh: Thạc Sĩ Nguyễn Anh Thư cung cấp
Trong hội nghị thng b䴡o khảo cổ học năm 2009 đ c một b㳠i viết về pht hiện một chiếc bnh hᬬnh trứng trong sưu tập Hồ Tấn Phan (TP.Huế). Năm 2011, chị Thư c cơ may được tiếp cận với hai chiếc bnh h㬬nh trứng cn lại của bộ sưu tập Hồ Tấn Phan. Đy cũng l⢠ vấn đề chị thng bo trong hội nghị khảo cổ học năm nay. “Cả hai chiếc đều l䡠 những bnh hnh trứng điển h쬬nh, tương tự loại hnh đ t죬m thấy tại Tr Kiệu v G࠲ Cấm”.
Chiếc thứ nhất cn kh nguy⡪n vẹn, cao 32,5 cm, đường knh miệng 9,5 cm, dy trung bnh 1 cm, cổ cao 4 cm, gờ miệng hơi loe, mp miệng đi chỗ bị sứt. Gốm hơi th鴴, mu đỏ nhạt, bề mặt cn thấy rವ nhiều sạn sỏi nhỏ mu đỏ. Xương gốm chắc, độ nung vừa phải. Thn bࢬnh được trang tr văn đập th, rnh đập rộng 0,5 cm. Bnh c d쳡ng thun trn về phần đ䲡y giống hnh trứng. Bnh được l쬠m bằng kỹ thuật dải cuộn, bn trong bnh cꬲn để lại rất r vết lồi lm do b嵠n đập – hn k để lại sau qu⪡ trnh tu sửa dng.
Chiếc thứ hai đ졣 bị mất phần miệng, chỉ cn lại phần thn ph⢬nh rộng ở pha trn v thun dần về pha đ䭡y, đy nhọn, tương tự những chiếc bnh hᬬnh trứng pht hiện được ở Tr Kiệu. Bᠬnh cao cn lại 23,5 cm, dy trung b⠬nh 1,4 – 1,6 cm. Gốm th, mu đỏ nhạt, xương gốm cứng chắc, bao gồm s䠩t v lượng lớn ct, sạn sỏi nhỏ. Thࡢn bnh được trang tr hoa văn đập th쭴, rnh đập rộng 0,5 – 0,7 cm. Trn th㪢n c một vết thủng lớn v c㠲n nhiều vết chy đen do lửa. Phần vai bnh nơi giᬡp với cổ được trang tr một đường chỉ chm.
Nh nghin cứu ny cho biết theo ꠴ng Hồ Tấn Phan, cả ba chiếc bnh hnh trứng trong sưu tập của 쬴ng đều được vớt từ sng Hương ln. Ph䪭a trong lng chiếc bnh thứ nhất (được ph⬡t hiện năm 2009) cn vết ru b⪡m đen, c lẽ do bị ngm nước l㢢u ngy. Cả ba chiếc đều c h೬nh dng v chất liệu cũng như kỹ thuật chế tᠡc tương tự như những chiếc bnh hnh trứng đ쬣 pht hiện trước đy tại Quảng Nam, Đᢠ Nẵng, Quảng Ngi. “Chng c㺳 nin đại kh sớm, vꡠo khoảng thế kỷ 1-2”, nh nghin cứu cho biết.
Cơ tầng văn hળa Chăm sớm
Nhưng sưu tập của ng Hồ Tấn Phan khng chỉ c䴳 những chiếc bnh hnh trứng qu쬽 gi. Trong số hơn 10.000 hiện vật gốm cc loại trong sưu tập nᡠy, nhm nghin cứu của thạc sĩ Anh Thư c㪲n được tiếp cận với những hiện vật gốm Chăm Pa khc. Chng tương tự những hiện vật điển hẬnh cho lớp văn ha dưới cng của Tr㹠 Kiệu v lớp Chăm Pa sớm của di chỉ G Cấm (Quảng Nam), niಪn đại từ thế kỷ 1-2 đến thế kỷ 3-4.
Ngoi ra, nghin cứu cũng cho thấy trong sưu tập cલn c những loại hnh gốm kh㬡c c hnh dạng, chất liệu, kỹ thuật chế t㬡c v xử l bề mặt vའ độ nung tương tự những đồ gốm tm thấy trong cc lớp văn h졳a Chăm sớm ở Quảng Nam, Quảng Ngi, Ph Y㺪n. Đ l những đồ gia dụng như nồi, v㠲, bnh, hũ, lọ, đĩa, bt ch졢n cao, bt, cốc. Cũng c gốm trang tr᳭ kiến trc như trụ gốm, gốm nghi lễ. C cả dụng cụ sản xuất như ống thổi kim loại. Những hiện vật n고y c thể c ni㳪n đại tương đương với lớp dưới Tr Kiệu, từ thế kỷ 1 đến thế kỷ 4, 5.
Khu vực Thừa Thin-Huế cho đến nay chưa phડt hiện được di chỉ cư tr Chăm sớm. Tuy nhin, việc phꪡt hiện 3 chiếc bnh hnh trứng c쬹ng hng chục đồ gốm khc cࡳ nin đại từ thế kỷ 1, 2 đến thế kỷ 4, 5 trong sưu tập Hồ Tấn Phan lại chỉ bo điều ngược lại. Chng cho thấy những tn hiệu đầu tin về một cơ tầng văn ha Chăm Pa sớm tại khu vực Thừa Thin-Huế vo những thế kỷ đầu C꠴ng nguyn.
C thể tin v고o điều ny v sự cଳ mặt của những hiện vật trn cho thấy đồ gốm Chăm Pa trong sưu tập Hồ Tấn Phan khng phải l괠 những hiện vật đơn lẻ v được sưu tầm từ nơi khc đến. Theo thạc sĩ Anh Thư, đa phần hiện vật được sưu tập từ lࡲng sng Hương, trong một khng gian kh䴴ng rộng lắm. Do vậy nhiều hiện vật ở đy mang đặc trưng khu vực r rⵠng. Nhờ thế, phần no chng gi຺p nh nghin cứu hબnh dung lại bối cảnh lịch sử – văn ha của mảnh đất ny trong khoảng thời gian k㠩o di từ thời tiền – sơ sử đến hiện đại.
Trong điều kiện hiện nay, nguồn cung từ sng Hương đണ cạn kiệt, nhiều hiện vật vớt từ lng sng Hương vⴠ từ một số nơi khc ở Huế đ bị phᣢn tn khắp nơi, thậm ch cả ở nước ngo᭠i. Do vậy, những cổ vật của sưu tập Hồ Tấn Phan cng trở nn quઽ gi, thậm ch bảo lưu được nhiều loại h᭬nh hiện vật độc đo m chưa từng được tᠬm thấy qua khai quật khảo cổ học.
Nhận xt sơ bộ, nhm nghi鳪n cứu cho rằng bộ sưu tập gốm Chăm Pa của ng Hồ Tấn Phan rất phong ph về số lượng, đa dạng về loại h京nh hiện vật. Sưu tập c nhiều nt tương đồng về loại h㩬nh hiện vật cũng như khung nin đại của hiện vật tương tự bộ sưu tập gốm Tr Kiệu của cha An-t꠴n (linh mục Nguyễn Trường Thăng tại nh thờ Tr Kiệu, Quảng Nam).
“C࠳ nhiều khả năng lưu vực sng Hương c những di t䳭ch Chăm sớm kiểu Tr Kiệu – G Cấm, lಠ một trong những trung tm chnh trị – kinh tế – văn h⭳a phn bố ở lưu vực sng như cⴡc trường hợp sng Thu Bồn, Tr Kh䠺c, Đ Rằng”, thạc sĩ Nguyễn Anh Thư, Viện Khảo cổ, nhận định.
Trinh Nguyễn
Theo Bo Thanhnien.com.vn
0 Rating
39 views
1 like
0 Comments
Read more
Categories
All Time
All Time
<p><strong>GÀ NHÀ ĐÁ GÀ NHÀ MỚI LÀ THƯỢNG SÁCH VÌ ĐÁ GÀ NGOÀI SẼ SỢ CHẾT</strong></p>
<p>toi that su cam thay rat that vong ve BBT CHampaka, anh LInh co y tuong tot nhng cung bi CPK do oan. toi khong hieu tai sao BBT Champaka lai di dau da het tri thuc Cham nay den tri thuc CHam no, roi bay gio den luon web Cham. La nha khoa hoc mong rang BBT Champaka nen viet cho dung su that, tim hieu ro nguon goc, nguyen nhan truoc khi viet bai de tranh truong hop dang tiec ko nen xay ra, neu ko thi CPK tu ban re chinh ban than la mang danh Khoa Hoc Ngon Luan day. Dung co vach ao cho nguoi xem lung nua.</p>
<p>Champaka sao lại để ý đến chuyện nhỏ nhặt như thế. Một bài hát hay mà có người PR nhiều mới dễ thành công. Bạn Linh cũng đóng góp không nhỏ trong việc chuyển tải bài viết này. Ủng hộ tinh thần nhiệt tình của bạn Linh. Như các bạn comment ở trên, đâu thấy chổ nào là mang dấu hiểu bạn Linh là tác giả của bài viết. Có chăng BBT Champaka hiểu lệch lạc cách đăng bài trên mạng. Chỉ góp ý nho nhỏ thôi. </p>