Select
Tag Cloud

Anything in here will be replaced on browsers that support the canvas element

  • Facebook
  • Yahoo
  • Google
  • Live
  • Twitter
  • Live
By: On April 19, 2012
Tấm bia đ xanh to lớn cho thấy sự sng lập ra vương quốc Chăm Pa cũng như vai trᡲ của văn minh Ấn Độ tại vương quốc ny. Bia V Cạnh hiện được lưu giữ ở Bảo tൠng Lịch sử Việt Nam. Tấm bia đ đ mᣲn minh văn Nh nghin cứu Phડp H.Parmetier khng bằng lng với việc ghi địa danh của tấm bia n䲠y một cch sơ si. Chᠭnh v thế, ng đ촣 tm đến tận Khnh H졲a để xc minh cụ thể địa điểm trn: “Người ta chỉ n᪳i chung chung l bia V Cạnh với bൠi minh văn nổi tiếng tm thấy ở pha nam ngọn đồi nhỏ của người Chăm cổ. Nếu n쭳i chnh xc, n� được tm thấy ở lng V젵 Cạnh, tại một điểm nằm về pha đng của một ng�i nh thờ đạo. Địa điểm ny ở khoảng giữa hai xࠣ Ph Văn v Ph꠺ Vinh, tổng Xương H, huyện Vĩnh Xương, tỉnh Khnh Hࡲa”. Khi được pht hiện ra, bia nằm im lm dưới tᬡn một cy duối cổ thụ, nửa l l⳪n mặt đất, nửa chn dưới bn ruộng, chẳng ai để 乽. Thực chất, đy l một khối đ⠡ to lớn c minh văn khắc trn cả bốn mặt. Cũng ch㪭nh v thế, c nhiều người đề nghị gọi n쳳 l khối bia. Hiện được giữ ở Bảo tng Lịch sử Việt Nam, bia lࠠ một tảng đ xanh to lớn, cao trn 2,5m. Nh᪬n vo mặt rộng nhất của tảng đ, bia trࡴng như một chiếc cột đ hnh chữ nhật, với chiều rộng hơn lᬠ 72 cm, chiều hẹp hơn l 67 cm. Mặt bia khắc chữ Phạn. Pha tr୪n đầu tảng đ đ bị mẻ mất một miếng ở phᣭa rộng hơn. Mặc d chữ khắc trn bia kh骡 to, cao trung bnh 1 cm nhưng do thời gian nhiều chữ đ kh죴ng cn r. Ch⵭nh v thế, chụp ảnh ở cự ly gần hay dng kỹ thuật tạo th칡c bản, người ta vẫn khng thể đọc được đầy đủ nội dung của những dng chữ tr䲪n bia. Cc chuyn gia đ᪣ phải dng đến cch cuối c项ng l lấy ngn tay lần theo những n೩t đục cc con chữ trn bề mặt khối đ᪡. Bia V Cạnh – Ảnh: T.L Tuy cc c塢u bị mất nhiều chữ, cc nh nghiᠪn cứu vẫn thấy lối hnh văn rất rắc rối cầu kỳ. Những cu văn dࢠi v phải c một ph೴ng văn ha nhất định về những nền văn ha cổ mới giải m㳣 được. Một số dấu vết chữ khắc chồng ln nhau cho thấy hnh như những bꬠi minh văn được khắc lấn từ mặt nysangmặt khࠡc của bia. Chnh v thế, một học giả Ph�p tn M.Jacques đ phỏng đo꣡n rằng khối bia ny được khắc ở cả bốn mặt. Những nghin cứu sau đળ cho thấy, đy khng chỉ lⴠ tấm bia được khắc bằng chữ Phạn cổ sớm nhất của vương quốc Chăm Pa, m thậm ch, của cả khu vực Đ୴ng Nam . Dấu ấn văn hsa Ấn Độ Theo TS Nguyễn Đnh Chiến – Ph gi쳡m đốc Bảo tng Lịch sử Việt Nam, tấm bia V Cạnh cho biết về quൡ trnh hnh th쬠nh v hợp nhất vương quốc Chăm Pa. Theo đ, vương quốc được h೬nh thnh từ hai tiểu quốc Nam Chăm v Bắc Chăm. Nam Chăm c࠳ thủ phủ tại Panduranga, tức vng Phan Rang ngy nay. Bắc Chăm (theo sử Trung Hoa c頲n gọi l Lm Ấp) đࢳng ở Simhapura, tức vng Tr Kiệu ng頠y nay. Sau đ, vo khoảng thế kỷ thứ 7 hai tiểu vương quốc n㠠y hợp nhất thnh vương quốc Chăm Pa, chọn Simhapura lm thủ phủ. Ngoࠠi bia V Cạnh, bia k H彲n Cc, Mỹ Sơn, cũng ghi danh hiệu của vua Bhadravarman trn toꪠn lnh thổ Chăm Pa. Điều ny, theo nh㠠 nghin cứu Php L.Finot chứng tỏ Chăm Pa lꡠ một quốc gia độc lập v thống nhất quyền năng của nh vua trung ương. Do đ࠳, cc lnh ch᣺a hay tiểu vương của mỗi vng đều phải khp m马nh dưới quyền lực của nh vua. Ngoi ra, theo Bảo tࠠng Lịch sử Việt Nam, tấm bia cn cho biết ảnh hưởng mạnh mẽ của văn minh Ấn Độ cng vai tr⹲ quan trọng của giới tăng lữ ở tiểu vương quốc ny. Ton bộ nội dung văn bia đࠣ thể hiện sự du nhập nền văn minh Ấn Độ, trong đ c Phật gi㳡o, vo cư dn Chăm khࢡ sớm. Theo TS Ng Văn Doanh, tấm bia V Cạnh l䵠 vật chứng đầu tin v cũng lꠠ cổ nhất ở Đng Nam n䁳i về Phật gio. Khảo cứu bia V Cạnh, Finot cᵲn cho biết: “Nh vua dựng bia để thể hiện thức về sự vུ thường của cuộc đời, về lng trắc ẩn đối với chng sanh; về sự hy sinh của cải m⺬nh cho lợi ch chung”. Căn cứ ny cho thấy, Phật gi�o được truyền vo Chăm Pa những nin kỷ thứ 1 sau C઴ng nguyn. Khi đ, tại Ấn Độ, tinh thần quy hướng Phật gi곡o một cch tuyệt đối vẫn cn sᲢu đậm. Từ đ, những nh bu㠴n l phật tử đi khắp nơi, trong đ cೳ hải cảng Chăm Pa. Ngay khi thuyền cập bến, những phật tử ny tm nơi để tu tập, đồng thời khai ngộ cho ch଺ng sanh. Phật gio đ đến Chăm Pa như vậy. Sau nᣠy, thư tịch cổ Trung Hoa miu tả việc mua bn với người Chăm Pa vꡠo những thế kỷ thứ 7 đ ghi lại rằng cộng đồng người Chăm thời kỳ ny rất k㠭nh mến Phật Thch Ca. Đặc biệt, lc qu�n nh Ty đ๡nh chiếm Chăm Pa đ thu được rất nhiều chiến lợi phẩm, trong đ nổi bật nhất l㳠 1.350 pho kinh Phật. Nghin cứu bia V Cạnh kết hợp với sử liệu cho thấy, tuy ng굠y nay Phật gio gần như vắng bng trong sinh hoạt t᳭n ngưỡng của tộc người Chăm Pa nhưng trong lịch sử n rất quan trọng trong đời sống tộc người ny. Ng㠴 An Nguồn : TNO
0 Rating 277 views 0 likes 0 Comments
Read more
By: On April 19, 2012
Tấm bia đ xanh to lớn cho thấy sự sng lập ra vương quốc Chăm Pa cũng như vai trᡲ của văn minh Ấn Độ tại vương quốc ny. Bia V Cạnh hiện được lưu giữ ở Bảo tൠng Lịch sử Việt Nam. Tấm bia đ đ mᣲn minh văn Nh nghin cứu Phડp H.Parmetier khng bằng lng với việc ghi địa danh của tấm bia n䲠y một cch sơ si. Chᠭnh v thế, ng đ촣 tm đến tận Khnh H졲a để xc minh cụ thể địa điểm trn: “Người ta chỉ n᪳i chung chung l bia V Cạnh với bൠi minh văn nổi tiếng tm thấy ở pha nam ngọn đồi nhỏ của người Chăm cổ. Nếu n쭳i chnh xc, n� được tm thấy ở lng V젵 Cạnh, tại một điểm nằm về pha đng của một ng�i nh thờ đạo. Địa điểm ny ở khoảng giữa hai xࠣ Ph Văn v Ph꠺ Vinh, tổng Xương H, huyện Vĩnh Xương, tỉnh Khnh Hࡲa”. Khi được pht hiện ra, bia nằm im lm dưới tᬡn một cy duối cổ thụ, nửa l l⳪n mặt đất, nửa chn dưới bn ruộng, chẳng ai để 乽. Thực chất, đy l một khối đ⠡ to lớn c minh văn khắc trn cả bốn mặt. Cũng ch㪭nh v thế, c nhiều người đề nghị gọi n쳳 l khối bia. Hiện được giữ ở Bảo tng Lịch sử Việt Nam, bia lࠠ một tảng đ xanh to lớn, cao trn 2,5m. Nh᪬n vo mặt rộng nhất của tảng đ, bia trࡴng như một chiếc cột đ hnh chữ nhật, với chiều rộng hơn lᬠ 72 cm, chiều hẹp hơn l 67 cm. Mặt bia khắc chữ Phạn. Pha tr୪n đầu tảng đ đ bị mẻ mất một miếng ở phᣭa rộng hơn. Mặc d chữ khắc trn bia kh骡 to, cao trung bnh 1 cm nhưng do thời gian nhiều chữ đ kh죴ng cn r. Ch⵭nh v thế, chụp ảnh ở cự ly gần hay dng kỹ thuật tạo th칡c bản, người ta vẫn khng thể đọc được đầy đủ nội dung của những dng chữ tr䲪n bia. Cc chuyn gia đ᪣ phải dng đến cch cuối c项ng l lấy ngn tay lần theo những n೩t đục cc con chữ trn bề mặt khối đ᪡. Bia V Cạnh – Ảnh: T.L Tuy cc c塢u bị mất nhiều chữ, cc nh nghiᠪn cứu vẫn thấy lối hnh văn rất rắc rối cầu kỳ. Những cu văn dࢠi v phải c một ph೴ng văn ha nhất định về những nền văn ha cổ mới giải m㳣 được. Một số dấu vết chữ khắc chồng ln nhau cho thấy hnh như những bꬠi minh văn được khắc lấn từ mặt nysangmặt khࠡc của bia. Chnh v thế, một học giả Ph�p tn M.Jacques đ phỏng đo꣡n rằng khối bia ny được khắc ở cả bốn mặt. Những nghin cứu sau đળ cho thấy, đy khng chỉ lⴠ tấm bia được khắc bằng chữ Phạn cổ sớm nhất của vương quốc Chăm Pa, m thậm ch, của cả khu vực Đ୴ng Nam . Dấu ấn văn hsa Ấn Độ Theo TS Nguyễn Đnh Chiến – Ph gi쳡m đốc Bảo tng Lịch sử Việt Nam, tấm bia V Cạnh cho biết về quൡ trnh hnh th쬠nh v hợp nhất vương quốc Chăm Pa. Theo đ, vương quốc được h೬nh thnh từ hai tiểu quốc Nam Chăm v Bắc Chăm. Nam Chăm c࠳ thủ phủ tại Panduranga, tức vng Phan Rang ngy nay. Bắc Chăm (theo sử Trung Hoa c頲n gọi l Lm Ấp) đࢳng ở Simhapura, tức vng Tr Kiệu ng頠y nay. Sau đ, vo khoảng thế kỷ thứ 7 hai tiểu vương quốc n㠠y hợp nhất thnh vương quốc Chăm Pa, chọn Simhapura lm thủ phủ. Ngoࠠi bia V Cạnh, bia k H彲n Cc, Mỹ Sơn, cũng ghi danh hiệu của vua Bhadravarman trn toꪠn lnh thổ Chăm Pa. Điều ny, theo nh㠠 nghin cứu Php L.Finot chứng tỏ Chăm Pa lꡠ một quốc gia độc lập v thống nhất quyền năng của nh vua trung ương. Do đ࠳, cc lnh ch᣺a hay tiểu vương của mỗi vng đều phải khp m马nh dưới quyền lực của nh vua. Ngoi ra, theo Bảo tࠠng Lịch sử Việt Nam, tấm bia cn cho biết ảnh hưởng mạnh mẽ của văn minh Ấn Độ cng vai tr⹲ quan trọng của giới tăng lữ ở tiểu vương quốc ny. Ton bộ nội dung văn bia đࠣ thể hiện sự du nhập nền văn minh Ấn Độ, trong đ c Phật gi㳡o, vo cư dn Chăm khࢡ sớm. Theo TS Ng Văn Doanh, tấm bia V Cạnh l䵠 vật chứng đầu tin v cũng lꠠ cổ nhất ở Đng Nam n䁳i về Phật gio. Khảo cứu bia V Cạnh, Finot cᵲn cho biết: “Nh vua dựng bia để thể hiện thức về sự vུ thường của cuộc đời, về lng trắc ẩn đối với chng sanh; về sự hy sinh của cải m⺬nh cho lợi ch chung”. Căn cứ ny cho thấy, Phật gi�o được truyền vo Chăm Pa những nin kỷ thứ 1 sau C઴ng nguyn. Khi đ, tại Ấn Độ, tinh thần quy hướng Phật gi곡o một cch tuyệt đối vẫn cn sᲢu đậm. Từ đ, những nh bu㠴n l phật tử đi khắp nơi, trong đ cೳ hải cảng Chăm Pa. Ngay khi thuyền cập bến, những phật tử ny tm nơi để tu tập, đồng thời khai ngộ cho ch଺ng sanh. Phật gio đ đến Chăm Pa như vậy. Sau nᣠy, thư tịch cổ Trung Hoa miu tả việc mua bn với người Chăm Pa vꡠo những thế kỷ thứ 7 đ ghi lại rằng cộng đồng người Chăm thời kỳ ny rất k㠭nh mến Phật Thch Ca. Đặc biệt, lc qu�n nh Ty đ๡nh chiếm Chăm Pa đ thu được rất nhiều chiến lợi phẩm, trong đ nổi bật nhất l㳠 1.350 pho kinh Phật. Nghin cứu bia V Cạnh kết hợp với sử liệu cho thấy, tuy ng굠y nay Phật gio gần như vắng bng trong sinh hoạt t᳭n ngưỡng của tộc người Chăm Pa nhưng trong lịch sử n rất quan trọng trong đời sống tộc người ny. Ng㠴 An Nguồn : TNO
0 Rating 277 views 0 likes 0 Comments
Read more
By: On April 19, 2012
Tấm bia đ xanh to lớn cho thấy sự sng lập ra vương quốc Chăm Pa cũng như vai trᡲ của văn minh Ấn Độ tại vương quốc ny. Bia V Cạnh hiện được lưu giữ ở Bảo tൠng Lịch sử Việt Nam. Tấm bia đ đ mᣲn minh văn Nh nghin cứu Phડp H.Parmetier khng bằng lng với việc ghi địa danh của tấm bia n䲠y một cch sơ si. Chᠭnh v thế, ng đ촣 tm đến tận Khnh H졲a để xc minh cụ thể địa điểm trn: “Người ta chỉ n᪳i chung chung l bia V Cạnh với bൠi minh văn nổi tiếng tm thấy ở pha nam ngọn đồi nhỏ của người Chăm cổ. Nếu n쭳i chnh xc, n� được tm thấy ở lng V젵 Cạnh, tại một điểm nằm về pha đng của một ng�i nh thờ đạo. Địa điểm ny ở khoảng giữa hai xࠣ Ph Văn v Ph꠺ Vinh, tổng Xương H, huyện Vĩnh Xương, tỉnh Khnh Hࡲa”. Khi được pht hiện ra, bia nằm im lm dưới tᬡn một cy duối cổ thụ, nửa l l⳪n mặt đất, nửa chn dưới bn ruộng, chẳng ai để 乽. Thực chất, đy l một khối đ⠡ to lớn c minh văn khắc trn cả bốn mặt. Cũng ch㪭nh v thế, c nhiều người đề nghị gọi n쳳 l khối bia. Hiện được giữ ở Bảo tng Lịch sử Việt Nam, bia lࠠ một tảng đ xanh to lớn, cao trn 2,5m. Nh᪬n vo mặt rộng nhất của tảng đ, bia trࡴng như một chiếc cột đ hnh chữ nhật, với chiều rộng hơn lᬠ 72 cm, chiều hẹp hơn l 67 cm. Mặt bia khắc chữ Phạn. Pha tr୪n đầu tảng đ đ bị mẻ mất một miếng ở phᣭa rộng hơn. Mặc d chữ khắc trn bia kh骡 to, cao trung bnh 1 cm nhưng do thời gian nhiều chữ đ kh죴ng cn r. Ch⵭nh v thế, chụp ảnh ở cự ly gần hay dng kỹ thuật tạo th칡c bản, người ta vẫn khng thể đọc được đầy đủ nội dung của những dng chữ tr䲪n bia. Cc chuyn gia đ᪣ phải dng đến cch cuối c项ng l lấy ngn tay lần theo những n೩t đục cc con chữ trn bề mặt khối đ᪡. Bia V Cạnh – Ảnh: T.L Tuy cc c塢u bị mất nhiều chữ, cc nh nghiᠪn cứu vẫn thấy lối hnh văn rất rắc rối cầu kỳ. Những cu văn dࢠi v phải c một ph೴ng văn ha nhất định về những nền văn ha cổ mới giải m㳣 được. Một số dấu vết chữ khắc chồng ln nhau cho thấy hnh như những bꬠi minh văn được khắc lấn từ mặt nysangmặt khࠡc của bia. Chnh v thế, một học giả Ph�p tn M.Jacques đ phỏng đo꣡n rằng khối bia ny được khắc ở cả bốn mặt. Những nghin cứu sau đળ cho thấy, đy khng chỉ lⴠ tấm bia được khắc bằng chữ Phạn cổ sớm nhất của vương quốc Chăm Pa, m thậm ch, của cả khu vực Đ୴ng Nam . Dấu ấn văn hsa Ấn Độ Theo TS Nguyễn Đnh Chiến – Ph gi쳡m đốc Bảo tng Lịch sử Việt Nam, tấm bia V Cạnh cho biết về quൡ trnh hnh th쬠nh v hợp nhất vương quốc Chăm Pa. Theo đ, vương quốc được h೬nh thnh từ hai tiểu quốc Nam Chăm v Bắc Chăm. Nam Chăm c࠳ thủ phủ tại Panduranga, tức vng Phan Rang ngy nay. Bắc Chăm (theo sử Trung Hoa c頲n gọi l Lm Ấp) đࢳng ở Simhapura, tức vng Tr Kiệu ng頠y nay. Sau đ, vo khoảng thế kỷ thứ 7 hai tiểu vương quốc n㠠y hợp nhất thnh vương quốc Chăm Pa, chọn Simhapura lm thủ phủ. Ngoࠠi bia V Cạnh, bia k H彲n Cc, Mỹ Sơn, cũng ghi danh hiệu của vua Bhadravarman trn toꪠn lnh thổ Chăm Pa. Điều ny, theo nh㠠 nghin cứu Php L.Finot chứng tỏ Chăm Pa lꡠ một quốc gia độc lập v thống nhất quyền năng của nh vua trung ương. Do đ࠳, cc lnh ch᣺a hay tiểu vương của mỗi vng đều phải khp m马nh dưới quyền lực của nh vua. Ngoi ra, theo Bảo tࠠng Lịch sử Việt Nam, tấm bia cn cho biết ảnh hưởng mạnh mẽ của văn minh Ấn Độ cng vai tr⹲ quan trọng của giới tăng lữ ở tiểu vương quốc ny. Ton bộ nội dung văn bia đࠣ thể hiện sự du nhập nền văn minh Ấn Độ, trong đ c Phật gi㳡o, vo cư dn Chăm khࢡ sớm. Theo TS Ng Văn Doanh, tấm bia V Cạnh l䵠 vật chứng đầu tin v cũng lꠠ cổ nhất ở Đng Nam n䁳i về Phật gio. Khảo cứu bia V Cạnh, Finot cᵲn cho biết: “Nh vua dựng bia để thể hiện thức về sự vུ thường của cuộc đời, về lng trắc ẩn đối với chng sanh; về sự hy sinh của cải m⺬nh cho lợi ch chung”. Căn cứ ny cho thấy, Phật gi�o được truyền vo Chăm Pa những nin kỷ thứ 1 sau C઴ng nguyn. Khi đ, tại Ấn Độ, tinh thần quy hướng Phật gi곡o một cch tuyệt đối vẫn cn sᲢu đậm. Từ đ, những nh bu㠴n l phật tử đi khắp nơi, trong đ cೳ hải cảng Chăm Pa. Ngay khi thuyền cập bến, những phật tử ny tm nơi để tu tập, đồng thời khai ngộ cho ch଺ng sanh. Phật gio đ đến Chăm Pa như vậy. Sau nᣠy, thư tịch cổ Trung Hoa miu tả việc mua bn với người Chăm Pa vꡠo những thế kỷ thứ 7 đ ghi lại rằng cộng đồng người Chăm thời kỳ ny rất k㠭nh mến Phật Thch Ca. Đặc biệt, lc qu�n nh Ty đ๡nh chiếm Chăm Pa đ thu được rất nhiều chiến lợi phẩm, trong đ nổi bật nhất l㳠 1.350 pho kinh Phật. Nghin cứu bia V Cạnh kết hợp với sử liệu cho thấy, tuy ng굠y nay Phật gio gần như vắng bng trong sinh hoạt t᳭n ngưỡng của tộc người Chăm Pa nhưng trong lịch sử n rất quan trọng trong đời sống tộc người ny. Ng㠴 An Nguồn : TNO
0 Rating 277 views 0 likes 0 Comments
Read more
By: On April 19, 2012
Tấm bia đ xanh to lớn cho thấy sự sng lập ra vương quốc Chăm Pa cũng như vai trᡲ của văn minh Ấn Độ tại vương quốc ny. Bia V Cạnh hiện được lưu giữ ở Bảo tൠng Lịch sử Việt Nam. Tấm bia đ đ mᣲn minh văn Nh nghin cứu Phડp H.Parmetier khng bằng lng với việc ghi địa danh của tấm bia n䲠y một cch sơ si. Chᠭnh v thế, ng đ촣 tm đến tận Khnh H졲a để xc minh cụ thể địa điểm trn: “Người ta chỉ n᪳i chung chung l bia V Cạnh với bൠi minh văn nổi tiếng tm thấy ở pha nam ngọn đồi nhỏ của người Chăm cổ. Nếu n쭳i chnh xc, n� được tm thấy ở lng V젵 Cạnh, tại một điểm nằm về pha đng của một ng�i nh thờ đạo. Địa điểm ny ở khoảng giữa hai xࠣ Ph Văn v Ph꠺ Vinh, tổng Xương H, huyện Vĩnh Xương, tỉnh Khnh Hࡲa”. Khi được pht hiện ra, bia nằm im lm dưới tᬡn một cy duối cổ thụ, nửa l l⳪n mặt đất, nửa chn dưới bn ruộng, chẳng ai để 乽. Thực chất, đy l một khối đ⠡ to lớn c minh văn khắc trn cả bốn mặt. Cũng ch㪭nh v thế, c nhiều người đề nghị gọi n쳳 l khối bia. Hiện được giữ ở Bảo tng Lịch sử Việt Nam, bia lࠠ một tảng đ xanh to lớn, cao trn 2,5m. Nh᪬n vo mặt rộng nhất của tảng đ, bia trࡴng như một chiếc cột đ hnh chữ nhật, với chiều rộng hơn lᬠ 72 cm, chiều hẹp hơn l 67 cm. Mặt bia khắc chữ Phạn. Pha tr୪n đầu tảng đ đ bị mẻ mất một miếng ở phᣭa rộng hơn. Mặc d chữ khắc trn bia kh骡 to, cao trung bnh 1 cm nhưng do thời gian nhiều chữ đ kh죴ng cn r. Ch⵭nh v thế, chụp ảnh ở cự ly gần hay dng kỹ thuật tạo th칡c bản, người ta vẫn khng thể đọc được đầy đủ nội dung của những dng chữ tr䲪n bia. Cc chuyn gia đ᪣ phải dng đến cch cuối c项ng l lấy ngn tay lần theo những n೩t đục cc con chữ trn bề mặt khối đ᪡. Bia V Cạnh – Ảnh: T.L Tuy cc c塢u bị mất nhiều chữ, cc nh nghiᠪn cứu vẫn thấy lối hnh văn rất rắc rối cầu kỳ. Những cu văn dࢠi v phải c một ph೴ng văn ha nhất định về những nền văn ha cổ mới giải m㳣 được. Một số dấu vết chữ khắc chồng ln nhau cho thấy hnh như những bꬠi minh văn được khắc lấn từ mặt nysangmặt khࠡc của bia. Chnh v thế, một học giả Ph�p tn M.Jacques đ phỏng đo꣡n rằng khối bia ny được khắc ở cả bốn mặt. Những nghin cứu sau đળ cho thấy, đy khng chỉ lⴠ tấm bia được khắc bằng chữ Phạn cổ sớm nhất của vương quốc Chăm Pa, m thậm ch, của cả khu vực Đ୴ng Nam . Dấu ấn văn hsa Ấn Độ Theo TS Nguyễn Đnh Chiến – Ph gi쳡m đốc Bảo tng Lịch sử Việt Nam, tấm bia V Cạnh cho biết về quൡ trnh hnh th쬠nh v hợp nhất vương quốc Chăm Pa. Theo đ, vương quốc được h೬nh thnh từ hai tiểu quốc Nam Chăm v Bắc Chăm. Nam Chăm c࠳ thủ phủ tại Panduranga, tức vng Phan Rang ngy nay. Bắc Chăm (theo sử Trung Hoa c頲n gọi l Lm Ấp) đࢳng ở Simhapura, tức vng Tr Kiệu ng頠y nay. Sau đ, vo khoảng thế kỷ thứ 7 hai tiểu vương quốc n㠠y hợp nhất thnh vương quốc Chăm Pa, chọn Simhapura lm thủ phủ. Ngoࠠi bia V Cạnh, bia k H彲n Cc, Mỹ Sơn, cũng ghi danh hiệu của vua Bhadravarman trn toꪠn lnh thổ Chăm Pa. Điều ny, theo nh㠠 nghin cứu Php L.Finot chứng tỏ Chăm Pa lꡠ một quốc gia độc lập v thống nhất quyền năng của nh vua trung ương. Do đ࠳, cc lnh ch᣺a hay tiểu vương của mỗi vng đều phải khp m马nh dưới quyền lực của nh vua. Ngoi ra, theo Bảo tࠠng Lịch sử Việt Nam, tấm bia cn cho biết ảnh hưởng mạnh mẽ của văn minh Ấn Độ cng vai tr⹲ quan trọng của giới tăng lữ ở tiểu vương quốc ny. Ton bộ nội dung văn bia đࠣ thể hiện sự du nhập nền văn minh Ấn Độ, trong đ c Phật gi㳡o, vo cư dn Chăm khࢡ sớm. Theo TS Ng Văn Doanh, tấm bia V Cạnh l䵠 vật chứng đầu tin v cũng lꠠ cổ nhất ở Đng Nam n䁳i về Phật gio. Khảo cứu bia V Cạnh, Finot cᵲn cho biết: “Nh vua dựng bia để thể hiện thức về sự vུ thường của cuộc đời, về lng trắc ẩn đối với chng sanh; về sự hy sinh của cải m⺬nh cho lợi ch chung”. Căn cứ ny cho thấy, Phật gi�o được truyền vo Chăm Pa những nin kỷ thứ 1 sau C઴ng nguyn. Khi đ, tại Ấn Độ, tinh thần quy hướng Phật gi곡o một cch tuyệt đối vẫn cn sᲢu đậm. Từ đ, những nh bu㠴n l phật tử đi khắp nơi, trong đ cೳ hải cảng Chăm Pa. Ngay khi thuyền cập bến, những phật tử ny tm nơi để tu tập, đồng thời khai ngộ cho ch଺ng sanh. Phật gio đ đến Chăm Pa như vậy. Sau nᣠy, thư tịch cổ Trung Hoa miu tả việc mua bn với người Chăm Pa vꡠo những thế kỷ thứ 7 đ ghi lại rằng cộng đồng người Chăm thời kỳ ny rất k㠭nh mến Phật Thch Ca. Đặc biệt, lc qu�n nh Ty đ๡nh chiếm Chăm Pa đ thu được rất nhiều chiến lợi phẩm, trong đ nổi bật nhất l㳠 1.350 pho kinh Phật. Nghin cứu bia V Cạnh kết hợp với sử liệu cho thấy, tuy ng굠y nay Phật gio gần như vắng bng trong sinh hoạt t᳭n ngưỡng của tộc người Chăm Pa nhưng trong lịch sử n rất quan trọng trong đời sống tộc người ny. Ng㠴 An Nguồn : TNO
0 Rating 277 views 0 likes 0 Comments
Read more