Trong dòng chảy văn hóa Việt Nam có dòng từ phương Bắc xuống, nhưng cũng có dòng chảy hướng Nam lên. Kết quả là chẳng cứ miền Trung, trong tâm hồn, dòng máu người Kinh hôm nay vẫn... thấm hồn Chăm.

1. Lúa Chiêm tức lúa Chăm.  Đấy là do người Việt giao tiếp với Chăm mà có được giống lúa ấy. Người Chăm gieo sạ, làm mạ người Kinh.

2. Người Việt học cách dẫn thủy nhập điền của người Chăm. Đập Nha Trinh và kênh Chàm đến giờ là gần ngàn năm tuổi vẫn ... dùng tốt! Guồng nước để dẫn nước vào đồng cũng là do Việt học của Chăm (người Chăm gọi là Noria)? Và Noria ở sông Trà Khúc, Đà Rằng chao ôi! Vĩ đại, phức tạp gấp mười lần cọn nước người Thái!

Người Việt cũng học kỹ thuật đào giếng của người Chăm!

3. Nước mắm quốc hồn quốc túy của người Việt là do người Chăm truyền dạy. Nhiều người nói gốc của nước mắm Việt là ở Phan Thiết.

4. Thơ lục bát được coi là niềm tự hào của người Việt. Truyện Kiều của Nguyễn Du gồm 3254 câu Lục bát. Thể thơ này bắt nguồn từ Chăm? Người Chăm gọi là ariya.

5. Nhiều người cho rằng Nhã nhạc cung đình Huế có (một phần) ảnh hưởng từ âm nhạc của Chăm. Và rất có thể cả hát quan họ cũng họ hàng với Chăm.

6. Chùa Một Cột là Chăm. Ngôi chùa gốc đã bị phá hủy năm 1954 nguyên ủy là Linga và Yoni. Cột đá chùa Dạm (phiên bản 1/1 trưng bày ở Viện bảo tàng lịch sử) là Chăm - cái linga vào hàng to nhất Việt Nam. 

Không rõ khi kiến tạo Hoàng Thành Thăng Long, các hoàng đế Lý Triều có chịu ảnh hưởng của Phật Thệ không nữa? Khi nhìn những hiện vật khảo cổ này, tôi vẫn có một cảm xúc rất Chăm!

7. Chăm độc lập trước Việt hơn 700 năm và dùng chữ viết ngay từ sau khi độc lập.

8. Người Việt chưa từng có công trình kỳ vĩ nào sánh bằng Thánh địa Mỹ Sơn.

9. Chăm ham viễn du, giỏi nghề hàng hải, họ từng vượt biển sang Ấn Độ, Arap để học đạo. Ghe Bầu niềm tự hào Việt Nam đó là chiếc thuyền vượt biển có trọng tải cả trăm tấn cũng lại bắt nguồn từ Chăm. Đội lính Hoàng Sa đã dùng Ghe Bầu để khai thác quản trị Hoàng Sa từ ... hàng trăm năm trước.

10. Tượng binh là niềm tự hào của người Việt, bắt nguồn từ Chăm. Nguồn cung cấp tượng binh cho Nguyễn Huệ bắc tiến đánh bại quân Thanh là từ Tây Nguyên nơi có các thành tố Chăm. Và bản thân Nguyễn Huệ cũng ... Chăm!

Ảnh minh họa

1. Guồng xe nước, thường gọi là bờ xe nước trên sông Trà Khúc, Quảng Ngãi.

2. Cột đá chùa Dạm

3. Ghe bầu gắn liền với Hải đội Hoàng Sa 

4. Có một cái gì đó rất gần với Chăm!

Nguồn: Facebook